Sáng ngày 24/12, tại Liên hiệp các hội khoa học kỹ thuật (Vusta), ông Lê Ngọc Tĩnh – Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội VLCA tham dự hội thảo “Tổng kết hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội năm 2024 và các hội thành viên”.

Toàn cảnh hội thảo

Nhiệm vụ quan trọng

Phát biểu tại Hội thảo, TSKH. Phan Xuân Dũng – Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên hiệp các Hội khoa học kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) cho rằng tư vấn, phản biện và giám định xã hội (TVPB&GĐXH) nội dung được Đảng và Nhà nước giao, đây là nhiệm vụ quan trọng chủ yếu của Liên hiệp Hội Việt Nam.

Thông qua hoạt động này, Liên hiệp Hội Việt Nam đã góp phần tham mưu, tư vấn đối với cơ quan Đảng và Nhà nước về các chủ trương, chính sách, các chương trình, dự án quan trọng. Các ý kiến TVPB&GĐXH của Liên hiệp Hội Việt Nam dựa trên cơ sở khoa học, thực tiễn, độc lập, khách quan, từ đó phản ánh và tạo sự đồng thuận xã hội; giúp các cơ quan, tổ chức được tư vẫn có thêm thông tin và căn cứ trong việc xây dựng, thẩm định, phá duyệt và thực hiện các đề ăn. Đây cũng là một kênh giúp trí thức KH&CN Việt Nam đóng góp ý kiến, tham mưu, tư vấn cho các cơ quan Đảng và Nhà nước về những vấn đề quan trọng của đất nước.

Nhiệm vụ TVPB&GĐXH được Thủ tướng Chính phủ giao cho Liên hiệp Hội Việt Nam tại Điều lệ của Liên hiệp Hội Việt Nam phê chuẩn bởi Quyết định số 1795 ngày 21/10/2015 và được quy định cụ thể tại Quyết định số 14 ngày 14/02/2014 của Thủ tướng Chính phủ. Do vậy, các hoạt động TVPB&GĐXH của Liên hiệp Hội Việt Nam tuân thủ các quy định của Đảng và Nhà nước. Sau 10 năm triển khai Quyết định số 14, hoạt động TVPB&GĐXH của Liên hiệp Hội Việt Nam và các hội thành viên đã đạt được một số kết quả đáng ghi nhận: - Hoạt động TVPB&GĐXH ngày càng đi vào nề nếp và luôn được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của đội ngũ trí thức để đóng góp vào quá trình xây dựng đất nước.

Cũng theo TSKH. Phan Xuân Dũng, thông qua hoạt động TVPB&GĐXH, Liên hiệp Hội Việt Nam và các hội thành viên đã tập hợp được đội ngũ chuyên gia đa ngành, đa lĩnh vực tâm huyết với đất nước, ngành, lĩnh vực và địa phương. Hoạt động TVPB&GĐXH cung cấp thêm thông tin, tư liệu khoa học cho các nhà hoạch định chính sách, các cơ quan trước khi ra quyết định; đóng góp có vào quá trình xây dựng và hoàn thiện các cơ chế, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, góp phần năng cao hiệu quả các đề án dự án quan trọng của ngành, lĩnh vực và địa phương.

Đồng quan điểm trên, ông Hồ Đình Lưỡng – Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên hiệp các hội KH&KT tỉnh Phú Thọ nhận định, TVPB& GĐXH là một nhiệm vụ then chốt, trọng tâm, được ví như “quả đấm thép” và là hoạt động để khẳng định vị trí, vai trò, năng lực, uy tín của Liên hiệp hội trong hệ thống chính trị đồng thời cũng là hoạt động quy tụ, tập hợp đội ngũ trí thức, là sân chơi, diễn đàn trí tuệ để trí thức Đất tổ thể hiện tâm huyết, trách nhiệm tham gia đóng góp vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh.

Cần đổi mới phương thức hoạt động

TSKH. Phan Xuân Dũng cho rằng, cần đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức hoạt động của Liên hiệp Hội Việt Nam và các hội thành viên theo tỉnh thần Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24/11/2023 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về “Tiếp tục xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ trì thức đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước nhanh và bền vững trong giai đoạn mới", Liên hiệp Hội Việt Nam xác định đổi mới hoạt động TVPB&GĐXH là một trong những nhiệm vụ trọng tâm góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 45.

Cũng theo PGS.TS Tô Duy Phương – Phó Chủ tịch Hội KHKT Đúc – Luyện kim Việt Nam, muốn hoạt động tốt công tác tư vấn phản biện và giám định xã hội, đội ngũ cán bộ hội cần phải có tư duy tìm hiểu, điều tra khảo sát và nắm bắt dự liệu từ cơ sở càn tư vấn phản biện. Hội cần chủ động, sáng tạo và hiệu quả của hoạt động TVPB&GĐXH.

Còn theo ông Hồ Đình Lưỡng – Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên hiệp các hội KH&KT tỉnh Phú Thọ, Liên hiệp hội Phú Thọ chủ động đổi mới công tác tổ chức bộ máy để phục phụ cho hoạt động TVPB&GĐXH. Cụ thể, bố trí, phân công 04 viên chức chuyên trách thuộc Ban TVPB&GĐXH để làm công tác tham mưu, giúp việc cho thường trực Liên hiệp hội về hoạt động TVPB&GĐXH và công tác tập hợp trí thức; đồng thời phân công 01 đồng chí Phó Chủ tịch phụ trách trực tiếp để giúp Chủ tịch trong việc chỉ đạo, điều hành, xây dựng kế hoạch và tổ chức các hoạt động TVPB&GĐXH; tăng cường sự phối hợp của văn phòng, Ban khoa học và Công nghệ, toàn thể cán bộ, viên chức Cơ quan thường trực và 32 thức chức thành viên hỗ trợ các nhiệm vụ TVPB&GĐXH khi cần thiết.

Bàn về vấn đề này, PGS.TS Tô Bá Trượng – Viện nghiên cứu hợp tác phát triển giáo dục đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả tư vấn phản biện và giám định xã hội cần phải tăng cường năng lực cho đội ngũ chuyên gia tư vấn, phản biện. Xây dựng đội ngũ chuyên gia có chuyên môn cao, kinh nghiệm phong phú, và hiểu biết sâu về lĩnh vực liên quan; Xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan khoa học liên quan; Minh bạch hóa và công khai quy trình phản biện và giám định; Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong giám định xã hội; Phát triển hệ thống đánh giá và theo dõi sau tư vấn, phản biện; khuyến khích sự tham gia của cộng đồng và các Viện, các cơ quan nghiên cứu và các bên liên quan; Hỗ trợ tài chính và cơ chế khuyến khích cho hoạt động phản biện.

"Có thể thấy, TVPB&GĐXH đã, đang và sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống chính sách tại Việt Nam. Để phát huy tối đa vai trò này, cần có sự nỗ lực không ngừng trong việc cải tiến quy trình, nâng cao năng lực chuyên môn và mở rộng sự tham gia của các chuyên gia và cộng đồng. Thông qua những giải pháp đề xuất, hy vọng công tác TVPB&GĐXH sẽ ngày càng phát triển bền vững, đóng góp hiệu quả vào quá trình phát triển đất nước" - PGS.TS Tô Bá Trượng cho biết thêm.

Cũng tại hội thảo, đại diện Liên hiệp hội ở các địa phương cũng đề xuất xây dựng, ban hành quy trình tác nghiệp, cơ chế phối hợp về thực hiện tư vấn, phản biện và giám định xã hội của Liên hiệp hội theo hướng đổi mới cách thức giao nhiệm vụ để phù hợp với các quy định về ngân sách. Bên cạnh đó là định kỳ tổ chức các buổi gặp gỡ, tạo diễn đàn cung cấp, chia sẻ, nắm bắt thông tin dư luận về tình hình phát triển kinh tế - xã hội, các chương trình, dự án quan trọng của quốc gia và thành phố, những vấn đề nóng, phát sinh, qua đó có thể gợi mở những vấn đề cần tham gia hoặc đề xuất tư vấn, phản biện và giám định xã hội với cơ quan Nhà nước và địa phương…

PV