VLCA - Trò chuyện với lương y Bùi Đắc Sáng, chúng tôi cảm nhận rõ, ông không chỉ là một nhà khoa học có trình độ chuyên môn cao, có kiến thức phong phú và sâu rộng trên nhiều lĩnh vực mà còn là sự nhiệt huyết với nghề y, miệt mài nghiên cứu để tìm ra những phương pháp mới giúp nâng cao hiệu quả chữa bệnh cho người dân.

Chia sẻ về cơ duyên của mình với nghề y, ông cho biết: Xuất thân trong một gia đình có truyền thống làm thuốc chữa bệnh của dòng họ Bùi Đắc. Chính vì vậy, ngay từ nhỏ, niềm say mê với nghề y đã ngấm vào dòng máu và ông luôn ấp ủ, khát khao được tiếp nối, phát huy nghề truyền thống của gia đình. Tận tâm, đam mê với nghề, năm 2002, ông đã được Hội đồng thi quốc gia của Bộ Y tế (khóa I, tổ chức tại Hà Nội) cấp bằng Lương y đa khoa.

“Mặc dù được đào tạo, nghiên cứu về khoa học kỹ thuật và từng làm cán bộ nghiên cứu khoa học thuộc Viện Khoa học Việt Nam, Viện Công nghệ Quốc gia, Trung tâm khoa học tự nhiên và công nghệ quốc gia (từ 2003 là Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam). Tuy nhiên, ngoài thời gian làm nghiệp vụ khoa học kỹ thuật, ông còn dành thời gian nhất định để miệt mài say mê nghiên cứu về y học cổ truyền, phối hợp với các chuyên gia y - dược đầu ngành biên soạn nhiều tài liệu nhằm làm tốt hơn công tác chăm sóc sức khoẻ cho gia đình và cộng đồng” - ông chia sẻ.

Hiện nay, lương y Bùi Đắc Sáng là chủ cơ sở - phụ trách chuyên môn kỹ thuật Phòng chẩn trị Y học Cổ truyền - Nhà thuốc Đông y Minh Đạo (Minh Đạo Y Gia Đường). Đồng thời, ông là Uỷ viên Ban Chấp hành Hiệp Hội Những Người Lao Động Sáng Tạo Việt Nam - VLCA.

Lương y Bùi Đắc Sáng

Trò chuyện với chúng tôi, chốc lát điện thoại của ông lại reo lên bởi các bệnh nhân gọi điện nhờ tư vấn. Khi được hỏi về những nghiên cứu Đông y, về các cây thuốc gần gũi với đời sống quanh ta nhưng lại là những vị thuốc chữa nhiều bệnh khác nhau, trong ông lại ánh lên niềm say sưa.

Ông chia sẻ: “Đông y bao giờ cũng bố trí theo quan điểm, bài thuốc phải có quân, thần, tá, sứ. Quan điểm của tôi là không nên đơn phương phân tích mà cần đứng trên cơ sở khoa học để kết hợp thành bài thuốc; hay nói cách khác là dùng sức mạnh tổng hợp. Lý luận y học cổ truyền, phương pháp chữa bệnh của Đông y bao giờ cũng mang tính hệ thống”…

Theo ông, sự sáng tạo trong Đông y chính là một vị thuốc có hoạt chất sinh học nổi trội, nhưng phải có sự kết hợp để hỗ trợ lẫn nhau thành sức mạnh tổng hợp. Bởi vậy, thuốc trong Đông y phải có thang, có phương, có sự kết hợp hài hòa, chế hóa lẫn nhau thành sản phẩm thuốc thích ứng với cơ địa của từng người. Kết hợp y học cổ truyền và y học hiện đại, y học Việt Nam mang 3 tính chất: dân tộc, khoa học và đại chúng. Đại chúng là sử dụng dược liệu dễ kiếm, dễ chế biến. An toàn là sử dụng dược liệu không bị dị ứng, không độc hại. Khoa học là thuốc phải tinh khiết, được bào chế đúng quy chuẩn, biết các hoạt chất sinh học và tác động của chúng để kết cấu thành chế phẩm đạt hiệu quả cao trong phòng trị bệnh.

Đến với Y học cổ truyền bằng việc vận dụng những kiến thức của Nho học, Dịch học, Môi trường học, Y học hiện đại và cả những kiến thức khoa học thực tiễn nên những bài thuốc của ông luôn độc đáo và hợp lý. Theo đó, một bài thuốc chữa bệnh mang tính sáng tạo cần kết hợp nhiều yếu tố như khoa học phân tích, khoa học dinh dưỡng, lý luận y học cổ truyền về sử dụng dược, bố trí bài thuốc… Từ đó tạo ra sản phẩm, bài thuốc chữa bệnh mang tính sáng tạo. Ông quan niệm: “Tây y càng mới càng tinh, Đông y càng cổ càng giỏi” - chính vì sự kết hợp nhuần nhuyễn này đã góp phần giúp ông gặt hái được nhiều thành công trong công tác chữa bệnh.

Với trình độ học vấn uyên bác, tư duy khoa học sáng tạo, khả năng tổng hợp khái quát cao về lý luận và kinh nghiệm lâm sàng nhiều năm, lương y Bùi Đắc Sáng hàng ngày vẫn miệt mài nghiên cứu về y học cổ truyền, phối hợp với các chuyên gia y dược biên soạn nhiều tài liệu. Nổi bật trong đó là các cuốn: “Đông y hỗ trợ điều trị một số bệnh nghề nghiệp”, “Cây nhà lá vườn và diệu pháp dân gian trị bệnh”, “Cẩm nang chăm sóc sức khỏe gia đình”, “Cẩm nang chăm sóc sức khỏe cộng đồng bằng y học hiện đại và y học cổ truyền”… Theo ông, đấy là cách để tổng kết, ghi chép kinh nghiệm chẩn trị tạo ra các bài thuốc hay, hiệu quả để thế hệ sau tham vấn, kế thừa.

Trong các cuốn sách ông cùng cộng sự biên soạn đã đề cập đến các bệnh phổ biến trọng cộng đồng, cập nhật về biểu hiện bệnh, cách xử trí, điều trị bằng kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền với những bài thuốc đã được kiểm nghiệm, đúc kết qua nhiều năm, có kết quả tốt cho sức khỏe. Đặc biệt, sự sáng tạo là tất cả các dược liệu được đưa vào biểu bảng, ghi chi tiết rõ ràng tên dược liệu, giải thích nhóm các vị thuốc có công dụng làm gì cho người đọc dễ hiểu, dễ tiếp cận.

Lương y Bùi Đắc Sáng vẫn miệt mài nghiên cứu về y học cổ truyền, phối hợp với các chuyên gia y dược biên soạn nhiều tài liệu hay.

Với khối lượng công việc nhiều và bận rộn nhưng ông vẫn luôn có kế hoạch cũng như dành nhiều thời gian cho công tác thiện nguyện, tích cực tham gia vào các chương trình khám bệnh, tư vấn miễn phí sức khỏe cộng đồng do Hội Đông y tổ chức.

Miệt mài nghiên cứu, đóng góp cho y học cổ truyền, ông cũng trăn trở với việc phát triển cũng như đào tạo các thế hệ bác sĩ trẻ về y học cổ truyền. Theo ông, y học hiện đại và y học cổ truyền kết hợp hài hòa thì người hưởng lợi nhiều nhất chính là người dân. Từ đó, chất lượng cuộc sống được nâng cao hơn, tốt đẹp hơn, hạnh phúc hơn. Quan điểm, chia sẻ của người làm chuyên môn này sẽ góp phần làm cho nhà quản lý y học, nhà lãnh đạo sẽ có cải cách, chính sách để ngày càng phát triển y học cổ truyền nói riêng, nền y tế của đất nước nói chung.

Lương y Bùi Đắc Sáng nhận danh hiệu “Đĩa vàng sáng tạo” và Bản vị vinh danh “Thầy thuốc tiêu biểu phục vụ cộng đồng xã hội”

do Viện Hàn lân Khoa học sáng tạo thế giới (WCSA) và Viện YHCT thế giới (WIMA) trao tặng

Với những nỗ lực không ngừng nghỉ cho khoa học và y học, lương y Bùi Đắc Sáng đã có nhiều thành tích đóng góp cho sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân và an sinh xã hội. Ông được các cấp, ngành, tổ chức xã hội ghi nhận, đánh giá cao và tặng nhiều Bằng khen, Giấy khen, như: Danh hiệu “Thầy thuốc tiêu biểu”, “Bảng vàng Giải thưởng Lê Hữu Trác”, Huy chương vàng và Danh hiệu “Dược phẩm an toàn vì chất lượng cuộc sống”; “Đĩa vàng sáng tạo” và Bản vị vinh danh “Thầy thuốc tiêu biểu phục vụ cộng đồng xã hội” do Viện Hàn lân Khoa học sáng tạo thế giới (WCSA) và Viện Y học cổ truyền thế giới (WIMA) trao tặng; “Kỷ niệm chương vì sự nghiệp Đông y” của Trung ương Hội Đông y Việt Nam. Nhà thuốc Đông Y Minh Đạo (Minh Đạo Y Gia Đường) đã được trao tặng danh hiệu và nhận Cúp vàng “Thương hiệu nghề truyền thống nổi tiếng Việt Nam lần thứ nhất”; được Tổng Hội Y học Việt Nam tôn vinh, trao tặng Bảng vàng lưu danh “Gia tộc Lương y”. 

Lương y Bùi Đắc Sáng được vinh danh tại Gala doanh nghiệp Việt Nam

Có thể nói sự cống hiến của nhà khoa học, lương y Bùi Đắc Sáng chính là một tấm gương sáng cho thế hệ trẻ noi theo. Với riêng tôi, rất ấn tượng với lời bộc bạch chân thành của ông: “Dù là bác sĩ đông y hay bác sĩ tây y, hoặc những người làm công tác y tế thì mục tiêu quan trọng nhất cần hướng đến nhất vẫn là sức khỏe người dân, cái chung - cộng đồng”.